Zaustaviti skriveno političko oglašavanje i propagandu na TVCG

Zaustaviti skriveno političko oglašavanje i propagandu na TVCG

Media centar dostavio je Ombudsmanu RTCG i Agenciji za audiovizuelne medijske usluge prigovor povodom spornog skrivenog političkog oglašavanja (reklamiranja) emitovanog 22. juna na TVCG. U Dnevniku 2, koji se emituje na prvom i drugom kanalu, objavljen je opširan izvještaj (4 minuta) sa skupa Pokreta Evropa sad na kome je osnovan odbor ove parlamentarne stranke za Podgoricu. U izvještaju su objavljeni djelovi govora predsjednik te stranke Milojka Spajića, koji trenutno obnaša dužnost predsjednika Vlade Crne Gore, predsjednika tek formiranog stranačkog odbora, Saše Mujovića, koji je aktuelni ministar energetike i rudarstva, te stranačke prvakinje i aktuelne gradonačelnice Podgorice Olivere Injac.

Ovakvo izvještavanje sa stranačkog skupa, prema mišljenju Media centra, predstavlja odstupanje od Programsko produkcionog plana RTCG za 2024. godinu i kršenje Pravilnika o programskim principima i profesionalnim standardima RTCG. Odstupanje se ogleda u tome što ovakvo izvještavanje sa partijskih skupova ne može da se podvede pod profesionalno i izbalansirano izvještavanje, kako je najavljeno u obećano u dijelu Programsko-produkcionog plana koji se odnosi na TVCG. Izvještavanje ovog tipa, kako smo naveli u jednom od ranijih prigovora, ne uklapa se u jedan od ciljeva navedenih u Pravilniku o programskim principima i profesionalnim standardima RTCG koji glasi: “pravovremeno, sveobuhvatno, objektivno, uravnoteženo i vjerodostojno obrađuju događaje u Crnoj Gori, regionu i šire, podržavajući fer i konstruktivan dijalog na lokalnom, regionalnom i nacionalnom nivou”. U pomenutom Pravilniku RTCG se kaže, takođe, da na osnovu člana 51 Zakona o izboru odbornika i poslanika, “u programima RTCG nije dozvoljena politička propaganda, osim u vrijeme predizborne kampanje”.

Izvještavanje sa osnivačkog stranačkog skupa, pa bila to i jedna od vladajućih stranaka, ne spada u objektivno i uravnoteženo izvještavanje već u obezbjeđivanje prostora za stranačku propagandu u vrijeme kada nema predizbornih kampanja. Prema članu 67 Zakona o audiovizuelnim medijskim uslugama, oglašavanje podrazumijeva emitovanje bilo kojeg oblika obavještenja određenog pravnog ili fizičkog lica uz određenu naknadu ili radi samopromovisanja, a koje ima za cilj da predstavi i skrene pažnju na određeni proizvod ili uslugu tog pravnog ili fizičkog lica…”. Član 68 istog zakona propisuje, “zabranjene su prikrivene i prevarne komercijalne audiovizuelne komunikacije”. Član 82 zakona o AVM uslugama propisuje u stavu 1 i 3: “Političko oglašavanje je oglašavanje, sa ili bez finansijske naknade, kojim se preporučuju aktivnosti, ideje ili stavovi podnosioca potvrđene izborne liste ili kandidata u toku izborne ili referendumske kampanje, u skladu sa posebnim pravilima.

Ako nije drukčije propisano, na političko oglašavanje shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na oglašavanje.”

Sporni prilog spada u prikrivene komercijalne audiovizuelne komunikacije i predstavlja prikriveno oglašavanje (reklamiranje) jednog političkog subjekta. Podsjećamo da je Zakon o AVM uslugama propisao da će se novčanom kaznom u iznosu od 500 eura do 20.000 eura kazniti za prekršaj pravno lice zbog kršenja člana 68 Zakona.

Podsjećamo javnost da je po prigovoru Media centra, TVCG od strane Agencije za audiovizuelne medijske usluge već izrečeno upozorenje 29. marta ove godine jer je na Parlamentarnom kanalu emitovao reportažu sa Kongresa Nove srpske demokratije. Agencija je višeminutno prenošenje govora funkcionera NSD i njihovih gostiju tretirala kao nedozovoljeno prikriveno oglašavanje.

Davno uspostavljena praksa TVCG, iz vremena dok je njome upravljao DPS, da nosiocima vlasti daje veći prostor za propagandu, se nastavlja. Na žalost, Vlada Crne Gore a i Skupština su odbili predloge 40 NVO i Sindikata medija Crne Gore kojima smo tražili da se nakon usvajanja novog Zakona o RTCG odmah sprovede postupak izbora novog Savjet RTCG i generalnog direktora jer je i sadašnja upravljačka struktura pod snažnim političkim uticajem.

Goran Đurović, direktor Media centra