Savjet RTCG je na jučerašnjoj sjednici donio odluku da sva 4 prijavljena kandidata za funkciju generalnog direktora RTCG ispunjavaju zakonom propisane uslove. “Po našem mišljenju stekli su se uslovi da Inspekcija rada preduzme neophodne radnje kako bi proces imenovanja generalnog direktora RTCG bio izvršen na zakonit način i kako ne bi bio ugrožen javni interes.”
Media centar je pozvao Inspekciju rada da djeluje preventivno u skladu sa članom 6 Zakona o inspekcijskom nadzoru, kojim je ustanovljeno načelo preventivnosti, a koji propisuje: “U vršenju inspekcijskog nadzora inspektor obavlja prvenstveno preventivnu funkciju, a preduzima upravne mjere i radnje kada se preventivnom funkcijom ne može obezbijediti svrha i cilj nadzora.”
Media centar ne vidi opravdanost čekanja od strane Inspekcije rada i okončanja postupka imenovanja generalnog direktora da bi se naknadno preduzele mjere za zaštiti zakonitosti. Norma je u članu 6 prilično jasna i upućuje da je uloga Inspekcijskog organa preventivna. Takođe, u članu 15 istog Zakona propisane su obaveze i ovlašćenja u otklanjanju nepravilnosti kod subjekata inspekcijskog nadzora koje inspekcijski organ može preduzeti kada se upozna sa svim bitnim činjenicama u vezi sa subjektom nadzora a jedna od mjera je ukazivanje na utvrđene nepravilnosti i određivanje roka za njihovo otklanjanje.
Kako je Savjet RTCG na jučerašnjoj sjednici konstatovao da su 4 kandidata za generalnog direktora ispunili zakonom predviđene uslove, stekli su se uslovi da koristite citiranu mjeru iz djelokruga svojih nadležnosti. Napominjemo da je u javnosti problematizovana ispunjenost nekoliko uslova kod pojedinih kandidata propisanih u članu 50 Zakona o nacionalnom javnom emiteru RTCG. Napominjemo da je ostala dilema da li se kriterijum za izbor generalnog direktora iz stava 1 člana 50 tumači na način da je kandidatu za generalnog direktora neophodno 10 godina radnog iskustva u propisanom stepenu kvalifikacije. Ovo tim prije jer član 5 Zakona o radu u stavu 1 tačka 8 propisuje “8) radno iskustvo podrazumijeva vrijeme provedeno u radnom odnosu i stručnom osposobljavanju u skladu sa zakonom, u kvalifikaciji nivoa obrazovanja, odnosno u stručnoj kvalifikaciji;”
Takođe, u materijalu koji smo dostavili Upravi za inspekcijske poslove naveli smo naš stav da za generalnog direktora ne može biti imenovano lice koje je javni funkcioner tj. koje je imenovano od Vlade ili Skupštine a jedan kandidat (Boris Raonić) jeste javni funkcioner kojeg je Skupština imenovala za člana Savjeta Agencije za elektronske medije. Takođe smo ukazali na presudu Višeg suda u Podgorici kojom se nedvosmisleno ukazuje da u procesu imenovanja i razriješenja članova Savjeta RTCG, a u vezi sa sukobom interesa, primat ima Zakon o nacionalnom javnom emiteru RTCG u odnosu na Zakon o sprečavanju korupcije. Pošto se norme Zakona o nacionalnom javnom emiteru RTCG koje propisuju sukob interesa za izbor članova Savjeta RTCG shodno primjenjuju kao jedan od uslova za izbor generalnog direktora RTCG, onda je ova situacija sa pravne tačke gledišta identična u smislu subordinacije među propisima.
Vjerujemo da će Inspekcija rada cijeniti ispunjenost uslova propisanim, između ostalih, i Zakonom o nacionalnom javnom emiteru RTCG, a jedan od uslova za zasnivanje radnog odnosa na mjestu generalnog direktora se upravo odnosi na sukob interesa kandidata za generalnog direktora.
Sve činjenice na koje ukazuje Media centar su u vezi sa mogućim kršenjem člana 8 Zakona o radu koji propisuje diskriminaciju prilikom zapošljavanja:“ Neposredna diskriminacija, u smislu ovog zakona, jeste svako postupanje uzrokovano aktom, radnjom ili nečinjenjem, kojim se dovodi, kojim je bilo dovedeno, odnosno kojim može biti dovedeno u nepovoljniji položaj lice koje traži zaposlenje, kao i zaposleni, u odnosu na drugo lice koje traži zaposlenje ili zaposlenog po nekom od osnova iz člana 7 ovog zakona.”
Kako je Inspekcija rada integralni dio Uprave za inspekcijske poslove i kako se i na Inspekciju rada odnosi Zakon o inspekcijskom nadzoru, onda je moguće da se u skladu sa načelom preventivnosti djeluje i primijeni član 15 Zakona kada postoje jasne činjenice koje ukazuju na moguće kršenje zakona.
Inspekcija rada ne treba da sačeka da Savjet RTCG donese, moguće nezakonitu, odluku i zaključi ugovor o radu sa licem koje ne ispunjava zakonom propisane uslove kada može, na osnovu zakonom datih nadležnosti (član 6, 15 i 16 Zakona o inspekcijskom nadzoru), preventivno djelovati a na osnovu dostupnih i javno poznatih činjenica.
Savjet RTCG je do sada pokazao nespremnost da prihvati incijativu Media centra i promjeni opšte akte kako bi process imenovanja generalnog direktora oslobodio sumnji u sukob interesa. Bilo bi poželjno da Savjet RTCG zatraži mišljenje nadležne institucije tj. Uprave za inspekcijske poslove i odloži proces imenovanja generalnog direktora za nekoliko dana kao bi se izbjegla moguće naknadno otklanjanje nezakonitosti postupka.
Goran Đurović, direktor Media centra
Podgorica, 4. avgust 2021. godine